همه چیز درباره سرماخوردگی کودکان

قسمت دوم:

از چه سنی می توان به کودک داروی سرفه و سرماخوردگی بدون تجویز پزشک داد؟
داروهای درمان سرفه و سرماخوردگی که در داروخانه ها موجود بوده و نیازی به تجویز پزشک ندارند نباید برای کودکان زیر 4 سال بدون تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرند. این داروها ممکن است در کودکان زیر چهار سال عوارض جانبی جدی ایجاد کنند که حتی زندگی کودک را تهدید کند. برای کودکان زیر چهار سال می توانید از درمان های کمکی مثل بخور گرم یا سرد، دادن مایعات اضافی و سوپ مرغ استفاده کنید و در صورت لزوم مصرف دارو این کار باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. در صورتی که به کودک داروهای سرما خوردگی ترکیبی مثل شربت سرما خوردگی کودکان می دهید حتماً بروشور آن را به دقت بخوانید و بدانید که حاوی چه داروهایی است. مثلا برخی داروهای سرما خوردگی حاوی استامینوفن و آنتی‌هیستامین هستند و نباید همزمان با یک آنتی هیستامین دیگر مصرف شوند زیرا میزان آن از حد مجاز بیشتر می شود.
 
کدام داروی سرفه را می توان به کودک داد؟
دکونژستانت ها باعث کاهش احتقان بینی می شوند. این دسته داروها به صورت قطره بینی و یا به صورت داروهای خوراکی موجود هستند. قطره بینی نباید بیش از 2 تا 3 روز بدون تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرد. شربت اکسپکتورانت باعث رقیق شدن خلط سینه شده و به بهبود سرفه کمک می‌کند. بهتر است در دوره مصرف اکسپکتورانت مایعات زیاد به کودک داده شود تا دارو اثر دهی بهتری داشته باشد. در صورت وجود سرفه های خلط دار نباید از داروهای ضد سرفه استفاده شود زیرا مانع تخلیه خلط شده و مشکل ایجاد می کند. حتی اگر این سرفه ها باعث بی خوابی شبانه کودک هم بشود نباید از داروهای ضد سرفه استفاده کرد. فقط می‌توان از داروهای خلط آور استفاده شود. مجدداً لازم به ذکر است که مصرف هرگونه داروی سرماخوردگی در کودکان زیر چهار سال فقط با تجویز پزشک امکان پذیر است.
چطور می توان از میزان درست مصرف داروها اطلاع یافت؟
دوز مصرفی اغلب داروها بر حسب سن و وزن کودک تنظیم شده اند. حتما قبل از دادن هر دارویی به کودک بروشور آن را به دقت مطالعه کنید تا از میزان مصرف و عوارض جانبی آن اطلاع یابید. علاوه بر این لازم است که علامت های اختصاری برای تعیین دوز دارو مثل میلی گرم قاشق چایخوری و قاشق مربا خوری را بدانید.
 
آیا لازم است کودک را برای خوردن دارو از خواب بیدار کرد؟
استراحت یکی از بهترین درمان های سرماخوردگی محسوب می شود بنابراین لازم نیست کودک را برای مصرف داروهایی مثل داروی سرفه و آبریزش بینی از خواب بیدار کنید. می‌توانید این کار را به بعد از بیداری کودک موکول کنید. اما چنانچه دارو آنتی بیوتیک باشد و یا دارویی باشد که پزشک روی مصرف به موقع آن تأکید کند لازم است کودک را از خواب بیدار کرده و دارو به وی بدهید. همچنین در صورت وجود تب در کودک برای جلوگیری از بالا رفتن تب در صورت نیاز می توانید کودک را برای مصرف داروی تب بر از خواب بیدار کنید. در غیر این صورت اجازه دهید کودک استراحت کند. لازم به ذکر است مصرف داروهای بدون نیاز به تجویز پزشک نباید بیش از سه روز به طول بیانجامد و در صورت وجود علائم و نیاز به مصرف دارو باید کودک را نزد پزشک ببرید.
 
آیا واقعا لازم است که برای دادن دارو به کودک از پیمانه مخصوص استفاده شود؟
در مورد برخی داروها عدم استفاده از پیمانه مخصوص دارو مشکلی ایجاد نمی کند به شرطی که انواع قاشق ها مثل قاشق مربا خوری قاشق چای خوری و غیره را به درستی شناخته و گنجایش آن را بدانید. اما برای مصرف داروهایی مثل آنتی بیوتیک بهتر است از پیمانه خود دارو استفاده کنید. بهتر است یک بار به دقت اندازه قاشق مربا خوری و چایخوری و سایر موارد ذکر شده روی داروها را بررسی کرده و بدانید که منظور از قاشق مربا خوری چند سی سی شربت است تا مشکلی ایجاد نشود و دارو را به اندازه به کودک بدهید.

اگر کودک استفراغ کند لازم است دارو را دوباره مصرف کند؟
گاهی اوقات کودک بعد از مصرف دارو استفراغ می کند و شما شک می کنید که بخشی یا همه دارو توسط کودک برگردانده شده است. در این حالت اغلب والدین وسوسه می شوند که دوز دارو را مجددا تکرار کنند. اما این کار درست نیست شما نمی دانید که چه مقداری از دارو بلعیده شده و چه مقداری برگردانده شده و ممکن است با تکرار مجدد دوز دارو کودک را در معرض خطر مصرف بیش از اندازه دارو قرار دهید. اگر کودک مزه دارو را دوست ندارد و فکر می کنید به این دلیل آن را برمی گرداند از دکتر داروساز کمک بگیرید تا ببینید آیا این دارو در طعم دیگری نیز عرضه می شود و یا خیر و یا اینکه می توانید آن را همراه با غذا یا نوشیدنی مورد علاقه کودک به وی بدهید یا خیر.
 
داروی مخصوص اطفال در منزل موجود نیست آیا می توان داروی بزرگسالان را نصف کرد و به کودک داد؟
هرگز این کار را نکنید زیرا تنها کاری که به نظر شما درست می آید این است که مقدار دارو را نصف کرده به کودک بدهید ولی در برخی مواقع اجزای سازنده داروی کودکان با بزرگسالان متفاوت است و می‌تواند مشکل برای کودک به وجود بیاورد. تنها از داروهایی در کودکان استفاده کنید که روی برچسب آنها مقدار مصرف دارو برای کودکان نیز قید شده باشد.
 
هیچوقت دارو را به عنوان آبنبات به کودک ندهید
کودکان به خصوص در سنین کمتر علاقه خاصی به تقلید از کارهای بزرگسالان دارند بنابراین نکات زیر را همیشه در نظر داشته باشید.
- از مصرف داروهای خود جلوی چشم کودکان خودداری کنید.
- روی هیچ دارویی نام آبنبات نگذارید.
- هیچوقت داروهای شیرین و خوشمزه کودکان مثل ویتامین ها را به عنوان جایزه به آنها ندهید. بهتر است پس از دادن داروهای خوشمزه به کودک یک نوشیدنی مورد علاقه وی را بدهید تا طعم خوشمزه دارو برای وی ماندگار نشود و احساس نکند که این طعم خوشمزه مربوط به دارو است و بعدا بدون اطلاع شما از آن دارو بخورد.