کبد چرب چیست؟
-
-
۱۳۹۷/۰۳/۰۸
(به انگلیسی: fatty liver) در پزشکی حالتی برگشتپذیر از تجمع واکوئولهای چربی در سلولهای کبدی است که با التهاب کبد مشخص میشود.
این حالت ممکن است در افرادی که الکل مصرف میکنند ایجاد شود، ولی در ایران این بیماری علل دیگر دارد و «کبد چرب غیرالکلی» نامیده میشود. فرم غیرالکلی این بیماری در تعدادی از اختلالات بالینی مانند دیابت، چاقی و سوء تغذیه رخ میدهد.
وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است.
این بیماری نشانه ی خاصی ندارد اما بعد از رعایت نکردن و پیشروی این بیماری در کبد باعث سوءهاضمه شده و در نهایت منجر به مرگ انسان می شود.
1- کبد چرب غیرالکلی:
این بیماری زمانی رخ میدهد که کبد در شکستن چربی ها دچار مشکل میشود و با جمع شدن چربی در بافتهای کبد، فرد دچار کبد چرب میگردد. این بیماری با مصرف الکل مرتبط نبوده و زمانی مشخص میشود که ۱۰ درصد و یا بیشتر وزن کبد حاوی چربی باشد. این بیماری خود نیز به چند دسته تقسیم شده و در شدیدترین مراحل باعث سیروز کبدی و یا زخم و سپس نارسایی کبدی میگردد.
2- کبد چرب الکلی:
این بیماری جزء اولین مرحلههای بیماری های کبدی مربوط به الکل است.
کبد با مصرف زیاد الکل صدمه دیده و قادر به شکستن چربی ها نیست. اگر فرد از مصرف الکل خودداری نماید، این نوع کبدچرب کم کم درمان میگردد، اما در صورت ادامه به مصرف الکل فرد ممکن است دچار سیروز کبدی گردد.
3- کبد چرب بارداری:
هرچند این نوع از کبد چرب خیلی نادر بوده، با این حال جمع شدن چربی در هنگام بارداری میتواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد. این بیماری میتواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خونریزی شود.
با متخصص عفونی یا گوارش در تماس باشید.
هرچند دلیل این بیماری کاملاً شناخته نشده، اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوران در ارتباط است. علایم این بیماری در سه ماه سوم رخ داده و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی میباشد. زنان باردار باید آزمایش های لازم را برای اطلاع از این بیماری انجام دهند، اکثر زنان پس از زایمان شروع به بهبود مینمایند.
✔سن بیماران:
اغلب بیماران ۴۰تا۶۰ سال سن داشته و بیماری در زنان شایعتر است.
کبد چرب در کودکان با سن بالاتر از ۱۰سال نیز میتواند ایجاد شود. این اختلال کبدی مزمن بوده و برای سال ها پایدار خواهد ماند.
به اعتقاد متخصصان گرچه اکنون نخستین عامل نارسایی کبد، هپاتیت است، اما طبق آمار در آینده اولین خطری که کبد را تهدید می کند، بیماری کبدچرب خواهد بود. بیماری کبد چرب در پی مصرف انرژی بیش از حد، چاقی، تنبلی و کم بودن ورزش و فعالیت، بروز پیدا می کند و درجه بندی دارد. وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است اما اگر کبدی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می شود.
علت اصلی بروز کبد چرب ناشناخته است، ولی تعدادی از اختلالات بالینی معین به عنوان علل زمینهای شناخته شدهاند. هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند.دیابت و بالا بودن چربیهای خون نیز از علل زمینهای آن می باشند. عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن میشوند، شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی و گرسنگی طولانی مدت مانند گرفتن روزه نیز ممکن است باعث کبد چرب شوند.
انجام بعضی از جراحیهای شکم شامل برداشتن کیسه صفرا، برداشتن قسمتی از روده یا معده، جراحی روی لوزالمعده و مصرف بعضی از داروهای خاص شامل هورمون استروژن، کورتون (استروئیدها، آمیودارون)
کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می کند.
وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبدچرب دچار شده است.
درمان:
داروهای جدید مختلفی مانند متفورمین برای درمان کبد چرب عرضه شدهاند که تاثیر قطعی آنها ثابت نشدهاست.
علایم:
- خستگی و بی حالی
- کاهش وزن و اشتها
- تهوع
- ضعف عمومی
برای کاهش خطر ابتلا به کبد چرب رعایت موارد زیر موثر میباشند:
️1- رژیم غذایی سالم
- یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم
- حفظ وزن سالم و تناسب اندام
- اگر شما چاق هستید و یا اضافه وزن دارید کاهش وزن به شما کمک مینماید.
2- ورزش و تمرین
ورزش در بیشتر روزهای هفته کمک کننده است، البته اگر مدتهاست ورزش نکردهاید، پیش از ورزش با پزشک طب ورزشی مشورت کنید.