درباره بیماری گال (جرب) چه می دانید؟

گال یک بیماری پوستی است که با خارش پوست خود را نشان می دهد و عامل آن جاندار مایت  Mite )) نامیده می شود. در اثر خارش شدید که خصوصاً شبها هنگام خوابیدن به اوج خود می رسد، فرد شدیداً خود را می خاراند که همین باعث ایجاد زخمهائی در سطح پوست وی می شود.

این بیماری مسری است و از طریق تماسهای نزدیک فیزیکی به سرعت منتقل می شود و در مکانهائی مثل خانه، خوابگاه، مدرسه، محل نگهداری سالمندان، زندانها و ... سریعاً منتشر می شود و به همین خاطر است که اکثر پزشکان برای درمان گال، توصیه به درمان تمام اعضای خانواده می کنند تا از ریشه کنی بیماری مطمئن شوند.

علائم و نشانه ها:

1- خارش که خصوصاً شبها شدید می شود.

2- برجستگی های کوچک و نامنظم در سطح پوست که ملتهب بوده و گاهی به علت خارش زیاد زخم شده اند. این ضایعات خصوصاً در محل چینهای پوست بیشتر دیده می شوند که شامل: پوست بین انگشتان، فضای آرنج، اطراف مچ دست، اطراف پستان (زنان)، مردان (اطراف ناحیه تناسلی)، فضای بین دو کپل، پوست اطراف زانو، فضای زیر بغل و ... است.

البته به یاد داشته باشید که پوست هر قسمت بدن می تواند در این بیماری درگیر شود، گرچه مکانهائی که در بالا ذکر شد شایعتر است.

چه موقع باید به دنبال توصیه های پزشکی رفت؟

نه حمام رفتن، نه داروهای بدون نسخه نمی توانند باعث نابودی مایتها بشوند. اگر علائم گفته شده خصوصاً خارش در شبها بروز کرد و یا با فردی که دچار بیماری گال بود تماس مستقیم پیدا کردید با پزشک خود مشورت کنید.

البته هر خارشی و حتی همراه با ضایعات پوستی گال نیست و بسیاری از مسائل دیگر ممکن است با این مشکلات خود را نشان دهند، برای همین معاینه دقیق برای تشخیص صحیح ضروری است.

تشخیص بیماری:

برای تشخیص گال، پزشک علاوه بر معاینه پوست و جستجو برای یافتن حفرات کنده شده توسط مایت،گاهی مجبور است با تراشیدن پوست محل درگیری و مطالعه آن زیر میکرسکوپ به وجود مایت یا تخم آن پی ببرد تا تشخیص صحیح میسر گردد.

عوارض بیماری:

خاراندن شدید محلهای درگیر باعث آسیب پوست و ایجاد عفونت ثانوی میکروبی در محلهای زخم شده می شود و عفونت های پوستی مثل زرد زخم را ایجاد می کند. زرد زخم یک عفونت سطحی پوست است که توسط باکتریهائی مثل استرپتوککها یا استافیلوککها ایجاد می شود.

درمان:

برای درمان گال باید مایت را از سطح پوست ریشه کن کرد و برای این کار چندین نوع کرم یا محلول در دسترس می باشد که با نسخه پزشک قابل تهیه است که معمولاً این داروها را بر روی تمام بدن ( از گردن به پائین خصوصاً کشاله ران، ناخنهای انگشتان دست و پا و پشت گوشها و همچنین بر روی صورت ) مالیده می شود ولی از ورود دارو به دهان یا چشم باید کاملاً اجتناب شود. این ترکیبات معمولاً 6- 8 ساعت روی بدن مانده و سپس شسته می شوند.

توجه:

نکته ای که باید توجه کرد این است که حتی پس از کشته شدن مایتها توسط درمان مؤثر آن ، خارش برای چند هفته می تواند ادامه یابد و این تداوم خارش نشانه شکست درمان نیست ولی به تدریج این خارش نیز قطع شده و علائم رفع می شود.

به دلیل اینکه بیماری گال به راحتی منتشر می شود، معمولاً پزشکان تمام افراد خانواده، اعم از علامت دار یا بی علامت را درمان می کنند، تا اگر کس دیگری نیز دچار بیماری شده است ولی هنوز علائم را نشان نداده، درمان شود.

برای جلوگیری از ایجاد عفونت دوباره در فرد، باید پس از مصرف دارو موارد زیر رعایت شود:

1- پس از مصرف دارو حتماً باید لباسهای تمیز و ترجیحاً لباسهائی که نو بوده و تا به حال استفاده نشده پوشیده شوند، تا دوباره فرد به مایت آلوده نشود.

2- لباسها، ملحفه ها و حوله و وسائلی که قبل از درمان مورد استفاده بوده است را باید با شستن در دمای 66 درجه و سپس اتو کشیدن، آنها را از وجود مایت پاک کرد.

3- اگر وسائلی دارید که نمی توانید آنها را بشوئید، آنها را در یک کیسه بدون سوراخ که تهویه ندارد ریخته و درب کیسه را ببندید و به مدت 2 هفته، سر بسته نگه دارید، مایتها پس از یک هفته اگر روی بدن انسان نباشند، کشته می شوند.

سایر توصیه ها برای مراقبت از فرد:

همانطورکه گفتیم متاسفانه علیرغم درمان مؤثر ممکن است خارش برای چند هفته پس از درمان ادامه یابد. برای تسکین خارش می توان از توصیه های زیر استفاده کرد.

- پوست خود را خنک و مرطوب نگه دارید: خیس کردن پوست در آب خنک و یا استفاده از یک کهنه آغشته به آب خنک باعث کاهش خارش در محل مبتلا به بیماری می شود.

- استفاده از محلولهای تسکین دهنده: مثل لوسیون کالامین که در التهاب پوستی می تواند باعث کاهش خارش گردد.

- تجویز آنتی هیستامین: با تجویز پزشک و یا استفاده از فرآورده های آنتی هیستامین بدون نسخه می توان خارش را به حداقل رساند.